Landelijk Actieplan Zeggenschap

De aanleiding is een amendement op de begroting van het ministerie van VWS door Tweede Kamerleden Corinne Ellemeet en Aukje De Vries. Uit de Tweede Kamerbrief over amendement Ellemeet 15-12-21:

…Het aangenomen amendement Ellemeet/De Vries resulteert in €10 miljoen voor het herstel van zorgprofessionals. Zeggenschap is een belangrijke voorwaarde voor effectief herstelbeleid. Om professionele zeggenschap te verbeteren, zijn door de beroepsvereniging Verpleegkundigen & Verzorgenden Nederland (V&VN) en de brancheorganisaties al eerder werkagenda’s opgesteld. Hierover wordt momenteel overleg gevoerd met de partijen. Los daarvan zullen de onderhavige financiële middelen (€10 miljoen) ten goede komen aan verpleegkundigen, verzorgenden en/of begeleiders. Zij worden ondersteund door het samenwerkingsverband van V&VN, de Beroepsvereniging van professionals in sociaal werk (BPSW) en brancheorganisaties. Deze aanpak biedt zorgprofessionals ondersteuning bij het verwerven van vaardigheden door middel van intervisie, een leernetwerk en tijd en ruimte om binnen de werkcontext vorm en inhoud te geven aan zeggenschap. Daarnaast zetten partijen in op zeggenschap bij herstelbeleid…

Om te organiseren dat professionals in zorg, jeugdzorg en sociaal werk hun beroep naar professioneel inzicht kunnen uitvoeren en op alle niveaus meebepalen hoe zorg wordt georganiseerd. Dat is nodig omdat er de komende decennia flinke uitdagingen blijven voor de Nederlandse gezondheidszorg, jeugdzorg en het sociaal werk. Bijvoorbeeld het verbeteren van gezondheid, bevorderen van de kwaliteit van leven, omgaan met agressie, behoud van collega’s.

Door te werken aan het vergroten van zeggenschap komen professionals meer ‘in the lead’ over hun beroepsuitoefening, beroepsontwikkeling en werkomgeving. Daardoor voelen zij zich gehoord en gewaardeerd, wat leidt tot belangrijke resultaten zoals een positieve werkomgeving. Dit draagt weer bij aan zaken zoals minder verzuim en een lager verloop. Kort gezegd: zeggenschap is een middel, dat je kunt inzetten om structureel te werken aan oplossingen voor grote vraagstukken in de gezondheidszorg, jeugdzorg en het sociaal werk; toekomstbestendige zorg, betere kwaliteit van zorg en leven en tevredenere professionals.

Met het landelijk actieplan willen we een stevige impuls geven aan de versterking van de zeggenschap van verpleegkundigen, verpleegkundig specialisten, verzorgenden, begeleiders, jeugdzorgwerkers en sociaal werkers.

Vanzelfsprekend kunnen daar ook andere professionals mee bereikt worden die werkzaam zijn in de directe zorg voor patiënten en cliënten. Denk aan agogisch medewerkers, (medisch) ondersteunende en paramedische disciplines.

De kaders van het landelijk actieplan zeggenschap zijn tot stand gekomen door nauwe samenwerking tussen beroepsorganisaties V&VN en BPSW, samen met de brancheorganisaties zorg (BoZ) NVZ, NFU, ActiZ, Nederlandse GGZ en de VGN. In 2023 zijn Sociaal Werk Nederland en Jeugdzorg Nederland ook aangesloten. De invulling van het Landelijk Actieplan Zeggenschap gebeurt samen met verpleegkundigen, verzorgenden, verpleegkundig specialisten, begeleiders, jeugdzorgwerkers en sociaal werkers. ‘Alles óver ons, dóór ons’ is daarbij het uitgangspunt van de beroepsgroep.

• Welke acties zijn er binnen mijn organisatie nodig om zeggenschap van professionals op alle niveaus snel én duurzaam te versterken?
• Welke activiteiten kunnen in 2024 gerealiseerd worden voor het verder versterken van zeggenschap van professionals op alle niveaus? Welke goede voorbeelden zijn er al en kunnen we breed delen?
• Wat is er op de lange termijn nodig voor goede zorg, begeleiding en/of ondersteuning? Worden verpleegkundigen, verzorgenden, verpleegkundig specialisten, begeleiders, jeugdzorgwerkers en sociaal werkers optimaal ingezet, ontwikkeld en behouden om (ook in de toekomst) adequaat te voldoen aan de zorg -en/of hulpvraag?

Het Landelijk Actieplan Zeggenschap (LAZ) is er om verpleegkundigen, verzorgenden, verpleegkundig specialisten, begeleiders, jeugdzorgwerkers en sociaal werkers te ondersteunen bij het versterken van zeggenschap in hun organisatie. Dat doen we onder andere door hen te ondersteunen bij de subsidieaanvraag en het schrijven van bijbehorend actieplan. Organisaties met een gesubsidieerd actieplan begeleiden we bij het in de praktijk brengen van hun actieplan.  

Maar onze werkzaamheden zijn veel breder. Wij vinden het namelijk belangrijk om de landelijke beweging naar het versterken van zeggenschap in de zorg, jeugdzorg en het sociaal werk te stimuleren. Het afgelopen jaar heeft het LAZ veel geleerd van en met organisaties die werken met een actieplan om zeggenschap te versterken. Vanuit die geleerde lessen hebben wij diverse hulpmiddelen voor professionals en organisaties ontwikkeld.  Zo vind je op onze website bijvoorbeeld een roadmap waarin je een overzichtelijk stappenplan vindt waarmee je je eigen actieplan op kunt starten. Ook hebben we een e-learning ontwikkeld waarin je in 30 minuten leert wat zeggenschap is en hoe jij het zelf kunt versterken. Op onze pagina Aan de slag! vind je de online leermiddelen.  

Met zeggenschap bedoelen we dat je als verpleegkundige, verpleegkundig specialist, verzorgende, begeleider, jeugdzorgwerker en sociaal werker zelf kunt (mee)beslissen als het gaat over de ontwikkeling en inhoud van je beroep. Én je krijgt de kans krijgt om inspraak en invloed uit te oefenen wanneer het je beroep raakt (beleidsparticipatie en beslissingsbevoegdheid).

Met andere woorden: spreek je uit als het gaat om jouw vak, op welk niveau dan ook. Met als uitgangspunt: het verhogen van de kwaliteit van zorg én tevredenheid over het werk.

Hou deze website in de gaten of meld je aan voor de maandelijkse nieuwsbrief via de deze link. Voor vragen kun je ook terecht bij het programmateam via info@actieplanzeggenschap.nl.

Het programmateam van het LAZ werkt hier aan. Houd de website in de gaten.