Wat is zeggenschap?

Wat is zeggenschap?

Kort gezegd is zeggenschap: je stem laten horen! Als je vindt dat er iets beter kan op je werk, is het belangrijk om dat te zeggen. Ga het gesprek aan met je collega’s. Als je kunt meepraten en meebeslissen, wordt je werk leuker en de sfeer beter. De zorg voor je patiënten en cliënten verbetert dan ook.

Zeggenschap is geen doel, maar een middel naar toekomstbestendige zorg, betere zorg, tevredenere professionals en een betere organisatie. Het is dus een middel om invloed op je werk te kunnen uitoefenen.

Waarom zeggenschap versterken?

Door het vergroten van zeggenschap zijn professionals in zorg, jeugdzorg en sociaal werk meer ‘in the lead’ over de beroepsuitoefening, beroepsontwikkeling en werkomgeving. Daardoor voelen zij zich gehoord en gewaardeerd, wat leidt tot meer werktevredenheid en veerkracht.

Een belangrijk resultaat van zeggenschap versterken is dat het bijdraagt aan het behoud van professionals voor het vak en dat de werkdruk vermindert. Dat pleit ervoor om, ondanks schaarste en werkdruk, aandacht te besteden aan het stimuleren van zeggenschap.

Zeggenschap op individueel niveau

Jezelf uitspreken als je een idee hebt hoe jouw werk beter kan, het gesprek aangaan met je collega’s, leidinggevenden of andere behandelaren, is zeggenschap op individueel niveau. Individuele zeggenschap gaat over jouw eigen cirkel van invloed. Door je individuele zeggenschapsvaardigheden, bijvoorbeeld gesprekstechnieken, te versterken, vergroot je jouw invloed op je eigen werk en je werkomgeving.

Zeggenschap op teamniveau

Bij zeggenschap op teamniveau deel je kennis, vaardigheden en ervaringen om samen tot de beste zorg, begeleiding en ondersteuning te komen. Met jouw team neem je een actieve rol in het nemen van beslissingen die invloed hebben op jouw werk én jouw team. Heb jij zicht op jullie teamzeggenschap en wat je kunt doen om het te versterken? Kijk ook eens op de pagina draagvlak creëren.

Zeggenschap op organisatieniveau

Bij zeggenschap op organisatieniveau kun je denken aan het inrichten van zeggenschapsstructuren, zoals een adviesraad of een stafbestuur. Ook kun je meedenken in organisatiebrede werkgroepen,  waar vraagstukken worden besproken en opgepakt. Zoals de kwaliteit van zorg, innovatie of personeelstekort. Heb jij zicht op de zeggenschap binnen jouw organisatie? En weet je wat je kunt doen om die te versterken? Verdiep je eens in de organisatiestructuren en financiële stromen.

Zeggenschap op landelijk niveau

Zeggenschap op landelijk niveau lijkt misschien iets heel groots. Toch kun jij ook zeggenschap hebben over thema’s die landelijk spelen en meedenken in landelijke vraagstukken. Deze thema’s en vraagstukken spelen vaak ook in jouw eigen organisatie, op jouw afdeling of voor jouw directe zorg of dienstverlening. Bijvoorbeeld door jouw leidinggevende te wijzen op de Monitor Zeggenschap. Hoe meer zorgprofessionals deelnemen aan het onderzoek, hoe beter duidelijk wordt waar er nog verbetering nodig is.

Zeggenschap versterken is een proces

Er zijn veel verschillende elementen van invloed op zeggenschap. Deze zijn te bundelen in vijf kernelementen; aangrijpingspunten die met elkaar in verbinding staan:

  • Professionalisering en positionering van het beroep
  • Zeggenschap inrichten
  • In gesprek (durven) gaan
  • Eigenaarschap ervaren
  • Bijdragen aan kwaliteit van zorg en leven

Op de pagina aan de slag vind je meerdere tips en tools om je te helpen bij het versterken van zeggenschap.