Interventies

Interventies

Kies de interventies om je doelen te bereiken

Een interventie is een actie of een aantal acties die je kunt uitvoeren om een probleem aan te pakken of een situatie te verbeteren. Na uitgebreid onderzoek hebben we 10 interventies geformuleerd die jou kunnen helpen bij het versterken van zeggenschap op verschillende niveaus.

Het versterken van zeggenschap vraagt om verschillende interventies op meerdere niveaus. Hoe je dit doet, hangt sterk af van de organisatie, de context en de fase van zeggenschapsontwikkeling. Daarom is een aanpak op maat essentieel binnen iedere organisatie.

Zeggenschap versterken doe je nooit alleen. Belangrijk uitgangspunt is dat iedereen in het systeem een ‘taak’ of ‘rol’ heeft in het versterken van zeggenschap van professionals. De interventies geven houvast voor alle betrokkenen in organisaties; professionals, leidinggevenden, bestuurders, behandelaren, en ondersteunende afdelingen zoals HR, Kwaliteit of Financiën.

Hieronder vind je 4 interventiegroepen met daaronder de 10 interventies die je kunt inzetten.

Interventiegroep: Professionele identiteit en leiderschap versterken 

Groei op onderstaande gebieden zorgt voor professionals die vanuit een sterke positie initiatief nemen en waardevolle bijdragen leveren aan de ontwikkeling van hun vakgebied, en de kwaliteit en effectiviteit in hun organisatie.

  • 1. Ontwikkelen van kennis en vaardigheden

    Kennis en vaardigheden ontwikkelen betekent dat professionals nieuwe inzichten en competenties opdoen. Dit kan vakinhoudelijk zijn, maar ook op het gebied van zeggenschap.  

    De ontwikkeling van kennis en vaardigheden vergroot het bewustzijn over wat zeggenschap betekent en hoe je dit kunt toepassen, zowel voor professionals als andere groepen binnen de organisatie.  

    Niet alleen verdieping van vakinhoudelijke kennis is nodig. Het is ook belangrijk dat professionals nieuwe kennis en vaardigheden opdoen, zoals communicatie, projectmanagement, risicovolle handelingen, kennis van ziekten, wet- en regelgeving, en inzicht in hoe een organisatie werkt. Door hun kennis en vaardigheden breed te ontwikkelen, kunnen professionals meer invloed uitoefenen op alle niveaus binnen een organisatie. Het ondersteunt ook de ontwikkeling van professionele identiteit en persoonlijk leiderschap. Dit leidt tot beter werk en een sterkere positie, waardoor professionals meer invloed hebben en impact kunnen maken. 

  • 2. Versterken van de professionele identiteit

    Het versterken van de professionele identiteit betekent dat professionals zich bewuster worden van hun rol, waarden en overtuigingen binnen hun vakgebied en de organisatie. Ze krijgen een duidelijker beeld van wie ze zijn als professional, wat hen kenmerkt en hoe ze willen bijdragen aan hun werk en de organisatie.  

    Het versterken van de professionele identiteit, helpt professionals om een stevige positie in te nemen en invloed uit te oefenen op beslissingen over zorg en ondersteuning, hun vak en processen binnen de organisatie. Ze weten waar ze voor staan en waar ze voor gaan. Het helpt bij het ontwikkelen van leiderschapsvaardigheden en het nemen van initiatief, waardoor professionals meer invloed en impact kunnen hebben binnen de organisatie. 

  • 3. Versterken van persoonlijk leiderschap

    Het versterken van persoonlijk leiderschap van professionals betekent dat zij zelf verantwoordelijkheid nemen voor hun keuzes, ontwikkeling en gedrag binnen het werk.  

    Persoonlijk leiderschap laat professionals bewust handelen vanuit hun waarden en doelen, met oog voor samenwerking en het belang van goede zorg en ondersteuning. Door persoonlijk leiderschap te versterken staan professionals sterker in hun rol en oefenen ze meer invloed uit op hun werkomgeving. Ze durven initiatief te nemen in hun werk door zaken te signaleren, te bespreken en actief verantwoordelijkheden op zich te nemen om aan de slag te gaan met oplossingen. Zo stimuleren professionals hun eigen zeggenschap en die van het team. Dit draagt bij aan verbeteringen in de organisatie en de kwaliteit van zorg. 

Wat kun jij als professional, leidinggevende of hoger management doen om professionele identiteit en leiderschap te versterken?


Interventiegroep: Zeggenschap faciliteren en ondersteunen 

Met onderstaande interventies werk je aan ondersteuning die nodig is om zeggenschap te versterken en het creëren van de juiste randvoorwaarden hiervoor. 

Door groei op deze gebieden ontstaat een organisatie waarin professionals zich meer gezien en gehoord voelen. Een organisatie waarin professionals invloed kunnen uitoefenen op de ontwikkeling van hun werk en de organisatie van zorg en ondersteuning. Hier zijn (beperkte) investeringen voor nodig, maar we weten ook dat er een verband is tussen meer zeggenschap en een lagere vertrekintentie.   

  • 4. Ondersteuning bieden in het versterken van zeggenschap

    Ondersteuning bieden in het versterken van zeggenschap betekent dat professionals coaching en mogelijkheden hebben en kunnen krijgen om invloed uit te oefenen op hun werk en besluitvorming in de organisatie. 

    Het ondersteunen van het versterken van zeggenschap zorgt ervoor dat zeggenschap sneller versterkt wordt. Naast het creëren van randvoorwaarden is het belangrijk om ondersteuning goed te organiseren. Dit moet gezamenlijk gebeuren en vraagt om een cultuurverandering. 

    Ondersteuning van zeggenschap helpt professionals zich persoonlijk te ontwikkelen, verhoogt hun tevredenheid en versterkt hun band met het werk en de organisatie. Het stimuleert meer initiatief en leiderschap, wat leidt tot betere zorg en ondersteuning. Binnen teams zorgt het voor betere werkprocessen en samenwerking, zowel binnen het team als met andere disciplines. Voor de organisatie resulteert dit in hogere patiënt-, cliënt- en medewerkerstevredenheid. 

     

  • 5. Randvoorwaarden creëren

    Randvoorwaarden creëren betekent zorgen voor de basisvoorwaarden, zoals ruimte, budget en de juiste omstandigheden, zodat het mogelijk wordt om een bepaald doel te bereiken.  

    Tijd en ruimte geven professionals de kans om te overleggen, ideeën uit te wisselen en te leren. Budget is nodig voor ontwikkelingsmogelijkheden, zoals trainingen, maar ook om projecten uit te kunnen voeren die bijdragen aan betere zorg. Wanneer randvoorwaarden niet gecreëerd worden, hebben professionals vaak geen gelegenheid om na te denken over verbeteringen of mee te praten over belangrijke beslissingen.  

    Goede randvoorwaarden leiden tot betere samenwerking en innovatie binnen het team en de organisatie. Door deze randvoorwaarden te bieden, voelen professionals zich meer betrokken en gewaardeerd. Dit verbetert niet alleen hun werkplezier, maar ook de kwaliteit van zorg. 

Wat kun jij als professional, leidinggevende of hoger management doen om Zeggenschap te faciliteren en ondersteunen?


Interventiegroep: Samenwerken aan verbetering van zorg en ondersteuning 

Met deze interventies werk je samen om vanuit verschillende perspectieven de beste zorg en ondersteuning voor patiënten en cliënten te leveren.  

Groei op deze gebieden zorgt voor professionals die samenwerken aan de beste organisatie en kwaliteit van zorg en ondersteuning. Door krachten van verschillende disciplines te bundelen en data te gebruiken, ontstaat meerwaarde. Er ontstaat een breed beeld van de behoeften van patiënten, cliënten en de organisatie, wat verbeteringen en innovatie stimuleert. Zo worden zorg en ondersteuning niet alleen beter, maar ook toekomstbestendig. 

  • 6. Samenwerken aan verbetering en innovatie van de organisatie én kwaliteit van zorg en ondersteuning

    Samenwerken aan verbetering en innovatie betekent dat professionals hun expertise bundelen met die van collega’s en andere disciplines om te werken aan oplossingen voor betere zorg en ondersteuning.

    Succesvol samenwerken aan verbeteringen en vernieuwing begint met goede samenwerking in een team, binnen een discipline (interdisciplinaire samenwerking). Professionals helpen elkaar binnen hun eigen vakgebied en delen kennis om de zorg en ondersteuning beter te maken.

    Bij multidisciplinaire samenwerking wordt de samenwerking uitgebreid naar andere disciplines, zoals artsen en verpleegkundigen. Gezamenlijk werken professionals vanuit verschillende disciplines aan de zorg voor een patiënt of cliënt. Iedereen gebruikt zijn eigen expertise, wat zorgt voor een beter beeld van de behoeften van de patiënt of cliënt en betere zorg.

    Interprofessionele samenwerking gaat nog verder. Professionals uit verschillende vakgebieden werken nauw samen, delen kennis, beslissen samen wat het beste is voor de patiënt of cliënt en stemmen hun werk op elkaar af. Door de vele voordelen is het aan te bevelen om toe te werken naar interprofessionele samenwerking, om zorg en ondersteuning te verbeteren en innoveren.

    Het combineren van de krachten en expertise van verschillende disciplines en beroepen, stimuleert innovatie en maakt de zorg en ondersteuning beter. Professionals leren ook nieuwe inzichten en vaardigheden van elkaar, wat hun positie en zeggenschap versterkt.

  • 7. (Zorg)uitkomsten gegevensgestuurd verantwoorden en verbeteren

    Gegevensgestuurd verantwoorden en verbeteren betekent dat professionals feitelijke data en objectieve informatie gebruiken om de keuzes in hun werk op te baseren.

    Werken met concrete gegevens helpt professionals om de zorg en ondersteuning beter af te stemmen op de behoeften van patiënten, cliënten en de organisatie. Door data te analyseren, worden trends en verbeterpunten zichtbaar. Hierdoor kunnen gerichte verbeteringen en innovatieve oplossingen worden doorgevoerd. Dit verbetert de kwaliteit en veiligheid van zorg. Ook helpt het om transparant te verantwoorden hoe en waarom keuzes worden gemaakt, wat vertrouwen wekt bij patiënten, cliënten en collega’s.

    Het werken met zorguitkomsten helpt professionals ook om zich verder te ontwikkelen in hun beroep. Het motiveert hen om hun kennis en vaardigheden continu te verbeteren. Dat is goed voor de kwaliteit van zorg en ondersteuning, en hun positie als professional. Hierdoor krijgen zorgprofessionals meer erkenning en invloed, wat hun beroep sterker en waardevoller maakt.

  • 8. Leren van en met elkaar

    Leren van en met elkaar betekent dat professionals samenwerken en van elkaar leren door kennis en ervaringen te delen.

    Wanneer professionals met en van elkaar leren, doen ze niet alleen kennis op over elkaars vakgebied, maar ook over de unieke perspectieven en achtergronden die iedereen meebrengt. Deze diversiteit aan expertise en denkpatronen levert waardevolle inzichten op. Dit zorgt voor sterkere teams en een professionele groep die samenwerkt aan betere zorg en ondersteuning voor patiënten en cliënten.

    Door ervaringen en ideeën te delen, van en met elkaar te leren, krijgen professionals een beter overzicht van hoe de organisatie en de keten als geheel functioneren. Dit breidt hun netwerk uit en versterkt de samenwerking op alle niveaus. Het bevordert innovatie en helpt om zorg en ondersteuning beter en efficiënter te organiseren.

Wat kun jij als professional, leidinggevende of hoger management doen om samen te werken aan verbetering van zorg en ondersteuning?


Interventiegroep: Zeggenschap ontwikkelen, inrichten en borgen 

Met deze interventies werk je aan het officieel regelen van zeggenschap in de organisatie en het waarborgen van de invloed van professionals.  

Groei op deze gebieden zorgt voor een organisatie waarin zeggenschap op alle niveaus goed geregeld is en versterkt kan worden. Professionals weten waarop en hoe ze invloed kunnen uitoefenen. De organisatiebrede aanpak maakt medewerkers duidelijk waarom (meer) zeggenschap nodig is en welke doelen de organisatie hiervoor heeft opgesteld. Dit vergroot het draagvlak. Goede borging zorgt ervoor dat zeggenschap en de voordelen ervan blijvend zijn. Ook bij veranderingen in bestuur, management en leiding blijven professionals inspraak en invloed houden. 

  • 9. Zeggenschap opnemen in visie en strategie 

    Een visie en strategie ontwikkelen voor zeggenschap van professionals en dit opnemen in de organisatievisie en -strategie betekent dat de organisatie een standpunt inneemt over zeggenschap en een richting voor de toekomst bepaalt. 

    Een visie en strategie geven medewerkers duidelijkheid en richting. Ze weten hoe beslissingen op alle niveaus binnen de organisatie worden genomen en hoe professionals invloed kunnen uitoefenen. In de visie staat wat zeggenschap is en waar de organisatie voor staat, wat de doelen zijn voor de komende jaren. De strategie bevat een stappenplan om tot de gewenste situatie te komen. Door aanvullend op de strategie ook jaarlijks concrete doelen en acties te beschrijven, weet iedereen wat er moet gebeuren. 

    Nadenken over de visie en strategie zorgt voor meer bewustzijn over zeggenschap en hoe de organisatie daar vorm aan kan geven. Een duidelijke visie en strategie helpen om draagvlak te creëren. Het is belangrijk dat alle betrokkenen meedenken over de visie en strategie, zodat er brede steun is. Een sterke visie en strategie zorgen voor continuïteit in het versterken van zeggenschap en helpen om dit continu verder te brengen.

  • 10. Zeggenschap vormgeven en borgen

    Zeggenschap vormgeven en borgen betekent dat in de organisatie wordt afgesproken hoe, waarover en op welk niveau professionals zeggenschap hebben. Door de afspraken officieel vast te leggen, wordt hun invloed blijvend. 

    Het instellen van zeggenschapsstructuren zoals een professionele raad, stafbestuur of kwaliteitswerkgroep zorgt ervoor dat de perspectieven van professionals worden meegenomen in beleid en besluitvorming. De meest geschikte structuur hangt af van de doelen van de organisatie en de huidige manier van invloed uitoefenen. Structuren zijn niet bepalend, maar helpen wel om de invloed van professionals te waarborgen. 

    Voor verpleegkundigen wordt in organisaties regelmatig een verpleegkundig directeur of Chief Nursing Officer (CNO) aangesteld. Ook op teamniveau is het belangrijk om afspraken te maken over zeggenschap over belangrijke zaken zoals werkprocessen, roosters en de organisatie van zorg. Het integreren van zeggenschap in jaargesprekken en teamoverleggen versterkt de betrokkenheid en invloed van professionals op het beleid. 

    Door afspraken over zeggenschap officieel vast te leggen in beleid, besluitvormingsprocessen en zeggenschapsstructuren, blijft de invloed van professionals behouden. Ook bij veranderingen in het management of de organisatie. 

Wat kun jij als professional, leidinggevende of hoger management doen om zeggenschap te ontwikkelen, inrichten en borgen?